ฟันน้ำนม (Primary Teeth) ฟันซี่เล็ก ๆ ที่ส่งผลยิ่งใหญ่

.

ฟันน้ำนมอาจดูเป็นเรื่องเล็ก และเป็นเรื่องชั่วคราว แต่บทบาทของมันมีความสำคัญต่อพัฒนาการของเด็กมาก ๆ ฟันน้ำนมนั้นไม่เพียงแต่ช่วยเคี้ยวอาหาร ทำให้พูดชัด ออกเสียงได้อย่างถูกต้องเท่านั้น แต่ยังเป็นตัวนำทางให้ฟันแท้ขึ้นในตำแหน่งที่เหมาะสมอีกด้วย

.

นอกจากนี้ การดูแลฟันน้ำนมยังเป็นพื้นฐานสำคัญในการสร้างนิสัยที่ดีให้กับเด็ก ๆ การที่มีฟันน้ำนมที่แข็งแรง และได้รับการดูแลอย่างถูกวิธี ยังส่งผลในระยะยาวเมื่อเติบโตเป็นผู้ใหญ่ก็จะมีโอกาสมีฟันแท้ที่แข็งแรงเรียงตัวสวยงาม มาทำความรู้จักกับฟันน้ำนม และวิธีดูแลอย่างถูกต้องไปด้วยกันเถอะ!

.
ฟันน้ำนม (Primary Teeth) คือฟันชุดแรกที่ขึ้นในช่องปากของเด็ก ซึ่งมักเริ่มขึ้นเมื่ออายุประมาณ 6 เดือน และจะครบจำนวน 20 ซี่เมื่อเด็กอายุประมาณ 2-3 ปี ฟันน้ำนมนี้มีหน้าที่สำคัญหลายประการ เช่น ช่วยในการเคี้ยวอาหาร รักษาพื้นที่สำหรับฟันแท้ และส่งเสริมการพัฒนาการพูด เมื่อถึงวัยที่เหมาะสม (ประมาณ 6-12 ปี) ฟันน้ำนมจะค่อย ๆ หลุดออก และถูกแทนที่ด้วยฟันแท้

.
ฟันน้ำนมจะแบ่งออกเป็น 2 ชุดคือ ฟันหน้าที่มีหน้าที่ตัดอาหาร และฟันกรามมีหน้าที่ใช้ในการบดเคี้ยวอาหาร การดูแลฟันน้ำนมเป็นสิ่งสำคัญ เนื่องจากปัญหาสุขภาพฟันน้ำนมอาจส่งผลกระทบต่อสุขภาพช่องปาก และการขึ้นของฟันแท้ในอนาคต

.

ฟันน้ำนมมีความสำคัญอย่างมากต่อการพัฒนา และสุขภาพช่องปากของเด็ก มีประโยชน์หลายประการ ได้แก่ :
1. ช่วยในการเคี้ยวอาหาร : ฟันน้ำนมช่วยให้เด็กสามารถเคี้ยวอาหารได้อย่างมีประสิทธิภาพ ส่งผลให้การย่อยอาหารทำงานได้ดีขึ้น
2. ส่งเสริมการพูด : การที่ฟันขึ้นเต็มปากส่งผลต่อการออกเสียง ฟันน้ำนมช่วยให้เด็กสามารถพูดและออกเสียงได้อย่างถูกต้อง
3. รักษาพื้นที่สำหรับฟันแท้ : ฟันน้ำนมทำหน้าที่เป็นตัวนำทางสำหรับฟันแท้ที่กำลังจะขึ้น เมื่อฟันน้ำนมหลุดออกตามธรรมชาติ ฟันแท้จะขึ้นมาทดแทนในตำแหน่งที่ถูกต้อง
4. พัฒนาการเจริญเติบโตของกรามและใบหน้า : การมีฟันน้ำนมช่วยให้กรามและใบหน้าของเด็กพัฒนาอย่างสมดุลและเหมาะสม
5. สร้างนิสัยการดูแลฟันที่ดี : การสอนให้เด็กดูแลฟันน้ำนมตั้งแต่เล็กช่วยสร้างนิสัยที่ดีในการดูแลฟันและสุขภาพช่องปากในอนาคต
.
พัฒนาการของฟันน้ำนมเป็นขั้นตอนสำคัญในการเจริญเติบโตของเด็ก ฟันน้ำนมจะเริ่มขึ้นและหลุดไปในช่วงอายุที่ต่างกัน พัฒนาการของฟันน้ำนมมีลำดับการขึ้นและการหลุดดังนี้
.
1. ระยะเวลาการขึ้นของฟันน้ำนม
   - ฟันหน้าล่าง : เป็นฟันซี่แรกที่ขึ้น โดยมักขึ้นเมื่อเด็กอายุประมาณ 6-10 เดือน
   - ฟันหน้าบน : จะขึ้นตามมาหลังจากฟันหน้าล่าง โดยขึ้นเมื่อเด็กอายุประมาณ 8-12 เดือน
   - ฟันกรามน้ำนมซี่แรก : ขึ้นช่วงอายุ 13-19 เดือน
   - ฟันเขี้ยวน้ำนม : ขึ้นช่วงอายุ 16-22 เดือน
   - ฟันกรามน้ำนมซี่ที่สอง : ขึ้นช่วงอายุ 25-33 เดือน
โดยปกติแล้ว ฟันน้ำนมจะขึ้นครบ 20 ซี่เมื่อเด็กอายุประมาณ 2-3 ปี
2. ระยะเวลาการหลุดของฟันน้ำนม :
   ฟันน้ำนมจะเริ่มหลุดเพื่อเปิดทางให้ฟันแท้ขึ้นตั้งแต่เด็กอายุประมาณ 6 ปี ไปจนถึงอายุ 12 ปี ลำดับการหลุดมักเริ่มจากฟันหน้าล่างก่อน แล้วจึงเป็นฟันอื่น ๆ ตามลำดับ
3. บทบาทของฟันน้ำนมในพัฒนาการ :
   ฟันน้ำนมช่วยในการเคี้ยวอาหาร ส่งเสริมการพูด และรักษาพื้นที่สำหรับฟันแท้ที่กำลังพัฒนาอยู่ในขากรรไกร นอกจากนี้ยังช่วยในการพัฒนารูปทรงของขากรรไกรและใบหน้า
การดูแลสุขภาพฟันน้ำนมจึงมีความสำคัญต่อพัฒนาการทางด้านร่างกายของเด็ก และช่วยให้ฟันแท้ขึ้นมาในตำแหน่งที่เหมาะสม

อ้างอิง

- กรมอนามัย กระทรวงสาธารณสุข. (2560). การดูแลสุขภาพฟันน้ำนม. สืบค้นจาก (http://dental.anamai.moph.go.th](http://dental.anamai.moph.go.th)

- American Dental Association. (2021). Tooth Eruption: The Primary Teeth. Retrieved from (https://www.ada.org](https://www.ada.org)